xnsccctb
10-10-2012, 08:51 AM
Họ Bọ Xít Năm Cạnh (Pentatomidae); Bộ Cánh Nửa Cứng (Hemiptera)KÝ CHỦLoài này được tìm thấy trên hầu hết các loại đậu, bầu bí, dưa, mướp, cây ăn trái và một số loại cỏ.ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI - SINH HỌCLoài này được tìm thấy trên hầu hết các loại đậu, bầu bí, dưa, mướp, cây ăn trái và một số loại cỏ.Thành trùng màu nâu đậm, giữa ngực trước có một điểm vàng nhỏ. Bụng có chiều ngang rộng hơn 2 cánh xếp lại, phần dư ra của bụng có những đốm nhỏ màu vàng cam. Cánh sau là cánh màng mỏng màu nâu. Râu đầu 5 đốt, luôn hướng về phía trước. Thời gian sống của thành trùng từ 2 - 4 tháng. Thành trùng đực và cái được phân biệt như sau:Thành trùng đực có chiều dài cơ thể từ 13 - 14 mm, cuối bụng hơi nhọn, mặt dưới của bụng không có những đường gạch ngang rõ rệt; phần bụng đưa ra khỏi cánh màu vàng cam không nổi rõ.Thành trùng cái cơ thể to hơn, dài từ 14 - 18 mm, cuối bụng tròn, màu sắc mặt dưới bụng và phần nhô ra khỏi cánh có màu sắc rõ ràng. Một thành trùng cái đẻ từ 100 - 200 trứng.Trứng màu nâu, dài từ 35 - 40 mm. Trứng được đẻ thành hàng một trên thân, đôi khi cả trên lá và trái. Số trứng trên mỗi ổ rất thay đổi, từ 7 - 100 cái. Đôi khi trứng được đẻ rải rác từ 3 - 5 cái. Thời gian ủ trứng từ 12 - 15 ngày. Trứng bọ xít nở rất đồng loạt, từ 1 - 2 ngày, với tỷ lệ khoảng 80-100%; khi sắp nở trứng chuyển sang màu nâu đậm.Lúc nở ấu trùng đội nấp vỏ trứng và dùng cử động của thân mình trồi ra ngoài, khoảng 40 phút sau ấu trùng khô lại và cử động bình thường. Sau khi nở ấu trùng tập trung quanh ổ trứng 3 - 4 ngày sau mới phân tán đi nơi khác.Ấu trùng có 5 tuổi, phát triển từ 60 - 80 ngày. Chi tiết trong từng tuổi của ấu trùng như sau:- Tuổi 1: khi mới nở dài khoảng 1,2 mm, màu đen, mình tròn, trên mình có những vân màu vàng nhạt nổi lên, râu đầu 4 đốt. Mắt kép màu đỏ. Khoảng ngày thứ hai sau khi nở ấu trùng bắt đầu hoạt động rất nhanh nhẹn và 3 ngày sau phần bụng của ấu trùng tròn lên và có màu đỏ tươi, từ 1 - 2 ngày sau thì thay da, ấu trùng tuổi này thay da rất đồng loạt.- Tuổi 2: kích thước cơ thể dài từ 2 - 3 mm, chung quanh bụng có rìa vàng. Ở tuổi này bọ xít bắt đầu chích hút lá cây. Ở ngoài đồng, ban ngày bọ xít thường trốn dưới nách lá hoặc những kẻ hở của cành và thân chính của cây. Tuổi 2 phát triển từ 5 đến 7 ngày, trung bình 6 ngày.- Tuổi 3: cơ thể dài từ 3 - 5 mm. Những đường vân trên bụng đã nổi rõ. Bọ xít bắt đầu tấn công được trái. Giai đoạn này kéo dài từ 8 - 10 ngày, trung bình 7,5 ngày.- Tuổi 4: cơ thể dài từ 5 - 7 mm, phát triển từ 9 - 23 ngày, trung bình 21,8 ngày.Mầm cánh đã bắt đầu xuất hiện.- Tuổi 5: cơ thể dài từ 7 - 9 mm, những đường vân trên bụng rất rõ và phát triển từ 27 - 31 ngày, trung bình 29 ngày.http://www.ctu.edu.vn/colleges/agri/gtrinh/bvtv/rau%20sach/source/sauHai/images/thumbs/boXitCyclopenta.gif (http://www.ctu.edu.vn/colleges/agri/gtrinh/bvtv/rau%20sach/source/sauHai/boxit.htm)http://www.ctu.edu.vn/colleges/agri/gtrinh/bvtv/rau%20sach/source/sauHai/images/thumbs/cyclopenta.gif (http://www.ctu.edu.vn/colleges/agri/gtrinh/bvtv/rau%20sach/source/sauHai/boxit.htm)
Thành trùng và ấu trùng (Nguồn: Trần Văn Hai, ĐHCT)TRIỆU CHỨNG GÂY HẠIThành trùng sau khi bắt cặp từ 1 - 3 ngày thì bắt đầu đẻ trứng. Số lượng trứng đẻ cao nhất ở ngày đầu và giảm khá nhiều ở ngày thứ ba.Sau khi nở ấu trùng không ăn mà chỉ cần đủ ẩm độ để sống. Từ tuổi 2 trở đi, ấu trùng bắt đầu phân tán đi chích hút các bộ phận của cây. Phần thịt chung quanh vết chích bị sượng và cứng. Đối với cây đậu nành, bọ xít chích hút làm cho cây đậu bị khô khi cây chưa tới giai đoạn chín hẳn; trái bị chích có quầng đen ngoài vỏ, nếu trái còn non thì hạt bị lép hoặc nếu phát triển được thì trái rất nhỏ, trái vẫn tươi xanh mà không vàng khô như bình thường, lông tơ trên vỏ trái bị khô.Loài này có tập quán sống tập trung, ở 1 cây sẽ thấy cả ấu trùng và thành trùng cùng tập trung dọc theo thân và trên những trái có lá đậu che mát. Lúc trời nắng gắt bọ xít thường ẩn dưới lá hoặc dọc thân cây, phần có lá che mát.Thành trùng và ấu trùng tuổi 4 - 5 ăn phá rất mạnh. Một số kết quả nghiên cứu cho thấy với mật số 10 con trên một cây đậu bọ xít có thể làm thiệt hại năng suất từ 50 - 60% và với mật số khoảng 20 con/cây hầu như không thu hoạch được gì.BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊDiệt cỏ quanh nơi trồng, tránh trồng những cây có cùng ký chủ. Có thể bắt ấu trùng và thành trùng bằng tay hoặc áp dụng thuốc hóa học để trị nếu mật số bọ xít đạt khoảng 10 con/cây.
Nhanonglamgiau.com
Thành trùng và ấu trùng (Nguồn: Trần Văn Hai, ĐHCT)TRIỆU CHỨNG GÂY HẠIThành trùng sau khi bắt cặp từ 1 - 3 ngày thì bắt đầu đẻ trứng. Số lượng trứng đẻ cao nhất ở ngày đầu và giảm khá nhiều ở ngày thứ ba.Sau khi nở ấu trùng không ăn mà chỉ cần đủ ẩm độ để sống. Từ tuổi 2 trở đi, ấu trùng bắt đầu phân tán đi chích hút các bộ phận của cây. Phần thịt chung quanh vết chích bị sượng và cứng. Đối với cây đậu nành, bọ xít chích hút làm cho cây đậu bị khô khi cây chưa tới giai đoạn chín hẳn; trái bị chích có quầng đen ngoài vỏ, nếu trái còn non thì hạt bị lép hoặc nếu phát triển được thì trái rất nhỏ, trái vẫn tươi xanh mà không vàng khô như bình thường, lông tơ trên vỏ trái bị khô.Loài này có tập quán sống tập trung, ở 1 cây sẽ thấy cả ấu trùng và thành trùng cùng tập trung dọc theo thân và trên những trái có lá đậu che mát. Lúc trời nắng gắt bọ xít thường ẩn dưới lá hoặc dọc thân cây, phần có lá che mát.Thành trùng và ấu trùng tuổi 4 - 5 ăn phá rất mạnh. Một số kết quả nghiên cứu cho thấy với mật số 10 con trên một cây đậu bọ xít có thể làm thiệt hại năng suất từ 50 - 60% và với mật số khoảng 20 con/cây hầu như không thu hoạch được gì.BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊDiệt cỏ quanh nơi trồng, tránh trồng những cây có cùng ký chủ. Có thể bắt ấu trùng và thành trùng bằng tay hoặc áp dụng thuốc hóa học để trị nếu mật số bọ xít đạt khoảng 10 con/cây.
Nhanonglamgiau.com